آیا مننژیت واگیر دارد و علائم آن چیست؟

مننژیت از بیماری های خطرناکی است که عموما مغز و نخاع را درگیر می کند و احتمال دارد هر کسی در هر سنی به آن دچار شود. به علاوه، انواع مختلف این بیماری و علائم متفاوت آن، این سوال را در ذهن مردم ایجاد می کند که آیا مننژیت واگیر دارد و می توان آن را درمان کرد؟

علائم مننژیت

بر خلاف تصور بسیاری از افراد، این بیماری انواع مختلفی دارد و علائم و راه های انتقال آنها نیز متفاوت است. هرچند، از آنجایی که در این بیماری، عموما پرده های مغز ملتهب شده و عفونت می کنند، به آن مننژیت مغزی هم می گویند.

مهم ترین علامت مننژیت که تقریبا در تمام انواع آن و در هر سنی دیده می شود، سردردهای شدید و حساسیت به نور است. به علاوه، بیماران ممکن است حالت های دیگری مانند حالت تهوع، تب و گرفتگی گردن را هم تجربه کنند.

هر کدام از انواع بیماری مننژیت، علائم مخصوص به خود را دارند و برای آنها نیز راه های درمان متفاوتی استفاده می شود. جالب است بدانید این بیماری در ابتدا شباهت زیادی به آنفلوآنزا دارد و ممکن است علائم آن دائما در حال تغییر باشد. در آن سو، مننژیت باکتریایی و ویروسی، شباهت های زیادی با همدیگر دارند و حتی ممکن است در ابتدا توسط پزشک اشتباه هم گرفته شوند؛ علائم نوع باکتریایی شدت بیشتری دارد و همین مسئله، آن را خطرناک تر هم می کند. تشخیص مننژیت نیاز به بررسی توسط پزشک متخصص دارد؛ افرادی که در تهران زندگی می کنند، بهتر است بهترین متخصص مغز و اعصاب در تهران را برای تشخیص و درمان این بیماری انتخاب کنند.

علائم مننژیت ویروسی

از آنجایی که این فراگیرترین نوع مننژیت است، در بسیاری از کودکانی که به این بیماری دچار شده اند هم می توان آن را مشاهده کرد. دیدن چیزی مانند برآمدگی روی بخش نرم سر کودک، خشک شدن گردن و بدن، گریه های مداوم، خستگی، کم تحرکی، بی حالی، کم اشتهایی و تب بالا از نشانه های مننژیت ویروسی در نوزادان هستند.

علائم مننژیت در بزرگسالان، متفاوت تر است و عموما در میان آنها می توان مواردی مثل حساسیت به نور، خواب آلودگی، کاهش اشتها، خشکی گردن و در مواردی حتی تشنج را هم مشاهده کرد.

علائم مننژیت باکتریایی

نوع باکتریایی مننژیت، بسیار خطرناک است و علائم آن هم معمولا به صورت ناگهانی بروز پیدا می کنند. در افراد مبتلا به مننژیت باکتریایی، در کنار موارد شایعی مانند سردرد، استفراغ، کم اشتهایی و ... می توان مشکلات حادتری مثل تب و لرز شدید، تغییر هوشیاری و وضعیت ذهنی، ایجاد ضایعه های پوستی بنفش رنگ که شباهت زیادی به کبودی دارند و حساسیت بالا به نور را هم مشاهده کرد.

علائم مننژیت قارچی

مننژیت قارچی البته از انواع بسیار نادر این بیماری است؛ با این حال، وقتی فرد دچار این بیماری می شود، باید با مشکلات شایعی از جمله حساسیت به نور، تب و لرز، استفراغ و سردردهای شدید دست و پنجه نرم کند.

علائم مننژیت انگلی

اگرچه مننژیت انگلی هم در میان بیماران بسیار نادر است، اما در طی روزهای اول ابتلا به این بیماری می توان علائمی معمول مثل حالت تهوع و استفراغ، سردرد، سرگیجه، حساسیت به نور و ... را مشاهده کرد. این علائم همچنین ظرف 1 تا 12 روز، به سرعت تغییر کرده و پیشرفت می کنند.

آیا مننژیت واگیردار است؟

متاسفانه شایع ترین نوع این بیماری یعنی مننژیت ویروسی، مسری است؛ البته ارتباط فیزیکی با بیمار خطری برای شما ندارد و تنها در صورتی که به صورت مستقیم با مایعات و مخاط بدن فرد بیمار مثل بزاق دهان یا مدفوع در ارتباط باشید، ویروس منتقل خواهد شد. شانس انتقال این ویروس به اندازه بیماری هایی مثل سرماخوردگی یا آنفلوآنزا بالا نیست، ولی افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف است، مواد الکلی مصرف می کنند یا باردار هستند، شانس بیشتری را برای ابتلا به این بیماری خواهند داشت. 

مننژیت باکتریایی هم از انواع واگیردار این ویروس است و در صورتی که به صورت طولانی مدت با فرد بیمار در ارتباط باشید، به این بیماری مبتلا خواهید شد. خوشبختانه، انواع دیگر مننژیت مانند انگلی، غیر عفونی و قارچی، مسری نیستند. همچنین شانس انتقال و ابتلای جوان ها به مننژیت کمتر از دیگر گروه های سنی دیگر، به خصوص افراد بالای 60 سال است.

تشخیص و راه درمان مننژیت

با توجه به اینکه در بیماری مننژیت، پرده های مغز و نخاع آسیب جدی می بینند، مبتلایان به این بیماری ممکن است با عوارض بسیار شدیدی از جمله اختلال در تکلم و شنوایی، آسیب های مغزی، نارسایی کلیه، معلولیت، تشنج، شوک و حتی مرگ مواجه شوند. البته، اگر در زمان درست به پزشک مراجعه کرده باشید، شانس شما برای درگیر شدن با این موارد به شدت کاهش پیدا می کند.

روش های مختلفی برای تشخیص مننژیت وجود دارد که معمولا با تست های فیزیکی آغاز می شود چرا که حساسیت زیاد یا ترس از نور، شایع ترین مسئله بین مبتلایان به مننژیت است. در صورتی که نیاز باشد، پزشک از روش های پیچیده تر مانند نمونه برداری از مایع نخاعی بیمار استفاده می کند؛ با این کار، پزشک سریعا متوجه نوع مننژیت می شود. پس از تعیین منشا مننژیت، بدون نیاز به عمل جراحی و به کمک انواع داروها می توان مننژیت را درمان کرد.

مثلا در اثر ابتلا به نوع باکتریایی، بیمار باید در بیمارستان بستری شود و عموما از آنتی بیوتیک ها برای درمان افراد مبتلا به این نوع، استفاده می شود. مننژیت ویروسی نیز معمولا با استراحت، مصرف زیاد مایعات و گذشت زمان قابل درمان است؛ برای این نوع از مننژیت نمی توان از آنتی بیوتیک ها استفاده کرد، اما در موارد خاص ممکن است داروهای ضد ویروسی وریدی برای بیمار تجویز شود. برای درمان مننژیت قارچی هم از داروهای ضد قارچ استفاده خواهد شد.

درمان به موقع مننژیت به مشکلات بیمار پایان می دهد

مننژیت از بیماری های بسیار خطرناکی است که اگر سریعا برای درمان آن اقدام نکنید، بیمار شانس کمتری برای تجربه یک زندگی سالم خواهد داشت. بیمارانی که نسبت به این مسئله بی تفاوت باشند یا برای حل آن اقدام نکنند، ممکن است با اختلالات متعددی از جمله کم هوشی، آسیب های مغزی، نارسایی کلیه و مرگ مواجه شوند.  خوشبختانه اگر مننژیت به موقع شناسایی شود، قابل درمان خواهد بود و حتی در بسیاری از موارد، انواع شدید این بیماری نیز با دارو و تحت نظر پزشک، قابل کنترل و درمان کامل است.